Një aksion i Policisë së Shtetit, çoi në pranga 15 biznesmenë për abuzime me TVSH-në, një skemë që i kushtoi buxhetit të shtetit rreth 4 milionë euro. Nuk është e para herë që ndodh, raste të tilla ka pasur me dhjetëra dekadën e fundit. Sotiraq Dhamo, ekspert kontabël, shpjegon për ”A2 Cnn”, se si funksionojnë skemat e abuzimit me TVSH-në, të cilat, sipas tij, sistemi aktual tatimor e ka të pamundur t’i evidentojë.
“Krijohen një apo disa kompani fiktive, të cilat pasi regjistrohen në Qendrën Kombëtare të Biznesit dhe pajisen me blloqe TVSH-je. Lëshojnë fatura fiktive, nëpërmjet të cilave rezultojnë që blerjet me TVSH i kanë më të mëdha sesa shitjet me TVSH dhe bëjnë kërkesë për rimbursim. Ndërsa kompania fiktive nuk deklaron asgjë në Tatime dhe për një periudhë kohe mbyllet ose nuk lëshon më fatura”, thotë eksperti.
Dhamo shpjegon se skemat e abuzimit me TVSH-në aplikohen më lehtë në sektorin e ndërtimit dhe karburanteve, pasi aty verifikimi i faturave fiktive është i vështirë, për shkak të hallkave të shumta të funksionimit të këtyre aktiviteteve. Tatimi mbi Vlerën e Shtuar, një taksë që paguhet nga konsumatori në çmimin fundor të mallit ose shërbimit, është zëri që sjell më shumë të ardhura në buxhet, me mbi 33% të totalit.
Prokuroria e Tiranës ka bërë publike detaje të skemës së mashtrimit. Sipas hetuesve 50 kompani të ndryshme janë përfshirë në këtë skemë ndërsa nga 35 urdhra arresti të lëshuara nga prokuroria janë ekzekutuar nga policia vetëm 15. Mësohet se hetimet janë ende në vazhdim ndërsa do të kërkohet masa e arrestit edhe për 35 persona të tjerë.
Për të përfituar TVSH-në janë përdorur kontrata fiktive me kompani të cilat pas një periudhe të caktuar ose kanë kaluar në aktivitet pasiv ose kanë deklaruar zero xhiro vjetore. Të paktën në dy vitet e fundit pesë kompani kanë deklaruar se nuk kanë pasur asnjë aktivitet. Në këtë mënyrë shmangej kontrolli i tatimore për rastet kur kërkohet këqyrja e mbylljes së aktivitetit. Madje bëhet e ditur se për të krijuar kompanitë fantazëm janë përdorur individë që nuk kanë të ardhura apo që banojnë në zona të largëta.
Pasi identifikoheshin, organizatorët e skemës u merrnin kartat e identitetit, dhe me to krijonin kompanitë që përdoreshin më pas të për përfituar nga vlera e TVSH-së. Sipas njoftimit të Policisë së Tiranës, vlera e faturave fiktive është 182.6 milionë lekë me një dëm prej 25.7 milionësh si rimbursim TVSH-je për buxhetin e shtetit.